Leven en werken in Tamale

Leven en werken in Tamale... elke dag gaat het beter. Of het ooit gaat wennen? Dat vraag ik me elke dag weer opnieuw af. Er zijn hier zoveel dingen anders dan in Europa, Nederland en Oudenbosch. En dat was natuurlijk te verwachten en verder ook helemaal prima. Ik vraag me vaak af of zij hier in Afrika ooit zo ver zullen komen als wij in het westen al zijn. Ik zal eerlijk zijn, ik geloof er niet echt in..

Ik merk dat sommige dingen voor mij de normaalste zaak van de wereld zijn maar dat ze hier daar kennelijk heel anders over denken. Bijvoorbeeld; geld pinnen. Ik ga in Nederland naar de hoek van de straat om te pinnen en er komt eigenlijk altijd wel geld uit. Hier in Ghana zou het zomaar eens kunnen zijn dat de inhoud van de automaat op is, gewoon leeg. En Joost mag weten wanneer deze automaat weer gevuld gaat worden.
Of naar de WC gaan.. Ik ben gewend om dat afgeschermd in een hokje te doen, toch? Wie niet? Hier moet je er niet van opkijken als je ineens een kind gehurkt op de stoep ziet, wat er dwarszit moet er kennelijk meteen uit, ter plekke! Ik weet nog wel dat ik heel vreemd opkeek toen ik na de bruiloft buiten vorige week een kindje in het midden van iedereen in de hurkhouding ging zitten, haar jurkje optrok en alles liet gaan. Ik was wel de enige die zo vreemd keek.
Waar ik ook maar niet aan kan wennen is dat je het toiletpapier niet in de pot mag gooien, ik zal jullie de details besparen van mijn vergissingen van dit voorbeeld.

Of gewoon het voorbeeld van altijd stromend water hebben! Niks is er teleurstelleder dan na een dag werken, veel zweten door de hitte, vieze voeten hebben van het rode klei zand, geen stromend water hebben en dus geen douche kunnen nemen. Het gebeurd gelukkig niet veel, laat ik dat toe geven maar als het gebeurd… Alles behalve fijn!
Het komt wel regelmatig voor dat we even zonder stroom zitten, gewoon ineens uit het niks. Dan kan ik je vertellen, dan is het erg donker, pikkedonker. De overheid vind het blijkbaar geen noodzaak om aan de hoofdweg in Tamale straatlantarens te zetten dus als dan ook nog eens de lichten in de huizen uitvallen, dan is het echt donker op straat en komt die auto of brommer toch sneller en dichter bij je langs dan je eerst inschatte.

Toen ik van de week terug liep van m’n werk naar huis sjeesde er een grote vrachtwagen voorbij, uiteraard standaard te zwaar beladen, met daar boven op een geit vastgebonden. Die moest denk ik vervoer worden van A naar B, maar ik was de enige die er raar van op keek. Door lopen Annemiek, de normaalste zaak van de wereld een geit vastgebonden op een vrachtwagen!

Deze week heb ik me actief opgesteld in ‘de ward’. Ik heb vorige week veel gezeten en me op een stoel laten zetten dus dat gingen we deze week eens even anders doen. Ik trek al het werk maar naar me toe en dat vinden ze allemaal prima. Hoe meer ik doe, des te minder moeten zij doen. Een win, win situatie zeg maar! Ik plak infusen vast, trek medicijnen op (en laat ze 80 keer controleren, ben als de dood dat ik een fout maak hier), hang infusen aan, geef medicatie via het infuus en injecteer medicijnen in de Ghanese billen en schrijf alles wat ik doe in mijn allerbeste Engels op in de folder van de patiënt. Ik krijg vaak te horen dat ik zo snel werk. Ik heb vaak al pleisters klaar hangen voor het vastplakken van infusen of een extra infuusnaald bij de hand voor een eventuele tweede poging. Ik ben dit werken gewend, vooruitdenken en altijd voorbereid zijn op een eventuele volgende stap, blijkbaar zijn ze dat hier niet zo erg gewend. Aan het einde van de week was ik instaat al redelijk zelfstandig te werken en ik kon zelfs al het dokters handschrift ontcijferen, lang leve de computers in Nederland! Echt uitdagend, spannend en veelzijdig werk is het niet. Ik doe de hele dag hetzelfde en kom zo al gauw in de automatische piloot, iets wat ik absoluut niet wil!

Ik moet wel even vermelden, vind ik, dat de verpleegkundigen hier een kei in infuus prikken zijn. Ik heb het nog niet aangedurfd om het bij een kind te doen maar al wel bij een volwassene. De leerling verpleegkundigen mochten bij mij proberen om er een infuus in te krijgen en ik mocht dan bij hen proberen. De huid van de Ghanese is erg stug en ruw, ik kreeg er bijna niet eens een naald in. Helaas zat ik verkeerd en vond ik het wel genoeg voor deze keer. Het vinden van de bloedvaten door de donkere huid is zo lastig, ik kan het vaak slecht zien of helemaal niet en dan jassen zij er al een infuus naald in. Ik ben goed in het vastplakken van infusen, kijk ieder z’n vak!

Iedereen is enorm aardig en erg geïnteresseerd in het werken in een ziekenhuis in Nederland. Vaak gaan de gesprekken onderling met collega’s over de vele verschillen die ik ervaar met hier en thuis. Ze kijken op van de vele regeltjes, protocollen en handelingen die wij doen en zij niet. Ik ben er al wel achter gekomen dat er hier ook wel een verschil is tussen het werken in een privé kliniek, de New Life Clinic en een overheidsziekenhuis zoals het Tamale Teaching Hospital. Toen ik van de week in de taxi zat onderweg naar de stad stapte er een verpleegkundige in, handig te herkennen aan de groene uniformen. Ik begon gelijk een enthousiast gesprek met haar over de mooie kleding die ze hier hebben als verpleegkundige en ze ontving het compliment met veel blijdschap. En dat pakte goed uit voor mij, we hebben namelijk nummers uitgewisseld en de volgende dag kreeg ik een rondleiding in het Tamale Teaching Hospital. Een brutaal mens heeft de halve wereld, is het niet?:)
Wat een nieuwe cultuurshock weer.. Zo anders als de kliniek waar ik nu in werk. Het is eigenlijk bijna wel te vergelijken met een doorsnee streek ziekenhuis in Nederland en alles een beetje minder schoon, modern en mooi. Ik kreeg een rondleiding van boven naar beneden en heb alle hoeken en gaten van het ziekenhuis gezien. In dit grote ziekenhuis wat gefinancierd wordt door de regering doen ze niet aan één persoonskamers of isolatieboxen, iedereen ligt gezellig bij elkaar op zaal. Ik stond er van versteld hoeveel ze eigenlijk wel niet hadden: uitzuig apparatuur, tilliften, bij elk bed een aansluiting voor zuurstof en perslucht.. eigenlijk net als bij ons in Nederland. De mannen en vrouwen liggen hier nog wel apart maar verder ziet het er allemaal erg goed uit.

Toen ik op de kinderafdeling kwam (waar ik nu oh zo graag zou willen werken!!) werd me meteen duidelijk dat dit de kinderafdeling was. Kinderen die rondrennen, baby’s die goed van zich laten horen en uiteraard het roepen van dat woord; sliminga! Heerlijk, ik voelde me er meteen een soort van thuis. De kinderen onder de 6 maanden liggen bij elkaar, de hart en long patiënten vormen samen een zaaltje, oncologie en hematologie hebben samen een zaaltje en chirurgie en orthopedie ook. De kinderen die opgenomen worden met ernstige neurologische problemen, denk aan auto ongevallen, die gaan naar de volwassenen. Alle andere neurologische aandoeningen blijven wel op de kinderafdeling. Het was een super drukke bedoeling en overal was wel iets te zien, van de wat luchtigere dingen tot de wat zwaardere gevallen.. Ik kreeg jeukende handen en zou zo graag daar iets willen betekenen. Maar de rondleiding ging verder en met pijn in m’n hart verliet ik de kinderafdeling. Op naar de IC’s en de zwangere afdeling. De IC’s zijn gelukkig bijna hetzelfde als bij ons. Al werkt het met betalen wel wat anders. Mocht je als Ghanees op de IC terecht komen dan moet je dat zelf betalen, ja je hoort het goed de zorgverzekering betaald dat niet! Mocht je er geen geld voor hebben, dan is er al wel eerst iemand van het ziekenhuis je familie een huisbezoek komen brengen en heeft onderzocht of je het wel of niet kan betalen, dan is er ergens wel een potje van het ziekenhuis die je tegemoet komt. Hopen voor de meeste Ghanezen dat het nooit zo ver hoeft te komen.

Bij de zwangere afdeling gaat het als volgt: (ik weet zeker dat de moeders die ooit een kind op de wereld gezet hebben en dit lezen zich kunnen inleven in dit stukje…) Je komt binnen met wel of geen weeën, dat wordt je aller eerst onderzocht. Dat is in de eerste zaal, heb je ontsluiting dan mag je door naar zaal 2, heb je 4 cm ontsluiting dan mag je door naar de volgende zaal. Daar wacht je tot je 10 cm ontsluiting hebt en nu komt het: dan mag je wandelend met een zeiltje tussen je benen, die je daar zelf op z’n plek moet houden tijdens het wandelen, naar de plek waar het gaat gebeuren; the Labour ward! Damens succes, petje af en alle respect! Ik hoop nooit te hoeven bevallen van een kind in Ghana!! Al met al een super leuke rondleiding gehad en nu maar hopen dat ik er nog een keer terug kan komen, werken of een soort van stage, het is mij allemaal goed!

Wist je dat Ghana een oppervlakte heeft die ongeveer gelijk is aan 7 keer die van Nederland? Ik inmiddels al wel.. want we zijn weer op trip geweest! En we hebben weer wat af moeten reizen. Als ik alle plekjes van Ghana wil zien moet ik natuurlijk wel regelmatig er op uit om al het moois te bewonderen en ontdekken. Voor dit weekend stond het oosten van Ghana op de planning, Volta Region. Dus vrijdag met z’n allen in de mini-van en gaan! We waren met z’n 10en in totaal, 8 vrijwilligers, een chauffeur en de begeleider van de organisatie van Ayla. Ik ben een beetje geadopteerd door de groep van Ayla en mocht dus dit weekend weer mee op trip.
De eerste weg die we moesten afleggen begon met een goed geasfalteerd stuk weg, niks aan de hand, heerlijk roadtrippen naar het oosten. Maar niets is wat het lijkt hier in Ghana en die goed geasfalteerde weg werd al gauw een totaal niet geasfalteerde weg, off road zoals ze hier dan zeggen.
Na 3 uur hobbelen wist ik eigenlijk niet meer hoe ik moest zitten en begon ik m’n rug goed te voelen. Het viel me nog mee dat we geen lekke band hadden gehad, maar ook hier konden we niet aan ontkomen. Ja hoor, een lekke band. Met z’n allen uit de bus en wachten tot de band verwisseld was, gelukkig was het nog net voor zonsondergang dus hadden we nog genoeg licht.
Maar het kan niet goed blijven gaan, nee hoor, we hadden hierna weer een lekke band. Dit keer niet de rechter achterband maar de linker. Maar de reserve band hadden we al gebruikt voor de rechter achterkant, het was nu wel donker en we stonden letterlijk ‘in the middle of no where’! Dus een beetje lucht bij die band er bij stoppen en verder rijden, op een traag tempo en maar hopen dat we het zouden redden tot de eerste overnachtingsplek. Inmiddels was het al na 9 uur en hadden we nog niet gegeten dus moesten we ook nog ergens aan de kant van de weg iets eetbaars zien te vinden. Gelukkig zijn winkels, bars en eettentjes hier tot een vraagteken in de avond open, dus die hadden we gelukkig snel gevonden. Een broodje ei later arriveerde we in het hostel. Snel een onderlinge verdeling gemaakt en ik eindigde samen met Ayla, Katia en Wianda op een kamer. Wie heeft er wel eens van een 3 persoonsbed gehoord trouwens? Ik nog nooit maar nu dus wel. Ik ben weer een ervaring rijker. Met z’n 3en in een bed en ons volgesmeerd met anti muggen spul konden we aan de overnachting gaan beginnen. Die eindigde helaas eerder dan we hadden gehoopt. Om 5 uur knalde de buurvrouw de Ghanese radio aan en konden we met z’n allen genieten van het kattengejank van de vrouw op de radio. Het was echt vreselijk om aan te horen en vreselijk vroeg.

Inmiddels waren de lekken banden allemaal gemaakt voor 7 cedi, dat is nog geen 2 euro, spot goedkoop hier dus! We konden onze reis voortzetten naar de eerste toeristen trekpleister; the WLI Waterfall trail. Helaas hadden we wel een kapotte airco dus moesten we het eerste stuk uitzingen in de hitte in de auto. Maar ergens in een dorpje hadden we wel iemand gevonden die de airco kon maken en hierna konden we onze reis vervolgen naar de waterval. Vorig weekend heb ik natuurlijk ook een waterval gezien maar deze waterval was nog mooier, nog groter, nog prachtiger en nog indrukwekkender! De tocht er naar toe was door een soort van jungle met een verscheidenheid aan bomen, planten, bloemen en geluiden. Het was heerlijk om even het water in te kunnen, al moet ik toegeven dat het in het begin wel koud was. De goden hadden het goed met ons voor want toen we aan kwamen scheen de zon precies in de waterval en liet de natuur zich van z’n mooiste kant zien; een prachtige regenboog verscheen er voor ons. Dat moment was echt een geluksmoment, heerlijk. De mooiste foto’s maak je in je hoofd, dus die kan ik jullie helaas niet laten zien!

Na de watervallen hebben we ons snel omgekleed en reden we door een decor van bergen, cacaobomen en lokale dorpjes naar de overnachtingsplaats. Ook deze foto zit in mijn hoofd, sorry! In het hotel genaamd: Hotel geduld, echt een hilarische naam voor een hotel in Ghana natuurlijk, hebben we heerlijk gegeten en een drankje gedaan. Met Lianne, Ayla en Daan ben ik nog een drankje gaan doen in de plaatselijke kroeg Obama Garden. We waren netjes op een christelijke tijd weer terug op de kamer waar we uiteraard weer in een 2 persoonsbed met z’n 3en lagen. Alles went.

We bevinden ons inmiddels op de zondag van het weekend en die dag zijn we ’s ochtend vroeg al op pad gegaan. Die dag hebben we de hoogste berg van Ghana beklommen (nou ja, toen we op de top waren dachten we een hogere berg te zien maar dat mag de pret niet drukken). Wat een Kwalitatief Uitermate Teleurstellende weg naar de top is dat zeg. 885 meter lang afzien, zweten, nog meer afzien en nog meer zweten. Bij ieder bordje wat er kwam hoopte ik op de top. Maar ik ben er trots op, ik heb het gehaald, ik heb er gestaan op de hoogste berg van Ghana. Het was een heerlijk machtig gevoel om daar van het verdiende uitzicht te genieten. Na wat foto’s gemaakt te hebben moesten we helaas weer langs dezelfde weg naar beneden (stiekem hadden we gehoopt op een skiliftje aan de andere kant van de berg, he wat jammer nou) en daar hadden we ook nog wat tijd om uit te puffen. De dag was nog niet om, het was nog vroeg dus hup in de bus en op naar de apen. Vorige week heb ik ook al apen gezien en we zouden nu ook weer naar dezelfde soort gaan kijken dus in eerste instantie was ik niet heel enthousiast maar dat veranderde al snel. De apen aten vorige week nog bananen uit mijn hand, nu zaten ze op mijn schouder en aten uit mijn hand, het was geweldig! Ook wel een beetje eng, maar vooral heel leuk. Maar zodra die bananen op zijn, zijn ze ook weer meteen weg. Groot gelijk hebben ze! We zijn met de ferry de Volta lake overgestoken en overnacht is een plaatsje vlakbij.

De volgende dag, de laatste dag van deze trip alweer, waren we vroeg onderweg naar de Dam van Ghana in Akosombo. Het kan niet anders dan dat er vast wel een Nederlandse ingenieur heeft meegewerkt aan deze dam, want wij Nederlanders houden wel van water en die dingen. Het was indrukwekkend maar ik geef eerlijk toe, ik ben totaal niet technisch ingesteld. Ik haak thuis aan de keuken al snel af als Luc, Jerome en Papa aan het discussiëren zijn over technische dingen dus het verhaaltje in het Engels was voor mij al helemaal lastig te volgen. Het komt er op neer dat ik mooie foto’s heb kunnen nemen en de plek bezocht heb die 60% van Ghana voorziet van stroom. Voor mij; missie geslaagd! We hadden nog een flinke reis voor de boeg die uiteraard met wat vertraging in het verkeer is afgelegd.
Aan het einde van de dag waren we nog lang niet thuis, we moesten nog zeker 6 uur rijden en we stonden alweer aan de kant van de weg om de banden te wisselen. Met het warme weer warmt het asfalt snel op en als we te lang rijden hebben de banden hier last van dus uit voorzorg maar even de banden wisselen. Uiteindelijk waren we weer onderweg maar hadden we wat vertraging opgelopen en nu zou het nog spannend worden hoe laat we thuis zouden zijn. We moesten maar rekening houden dat het zeker na 8 uur zou zijn. Het is en blijft Ghana dus tel daar maar een paar uur bij op want… Er is een stuk weg in Ghana, het stukje tussen Techiman en Kintampo waar het na de klok van 9 uur gevaarlijk is om over te rijden. Maar wat is gevaarlijk? Nou gevaarlijk in de zin van overvallen en zelfs moorden in de gebied, omdat dat stuk geen dorpjes kent en dus onbewoond is voor een deel. Een vrijbrief voor overvallers dus. Oké, dat wist ik niet.. Geen paniek, komt vast allemaal goed. We moesten alleen dus wachten op politie begeleiding en die was net weg toen wij bij die grens aan kwamen. Ze laten namelijk steeds maar groepjes auto’s door (of als je betaald, dan mag je zo door zonder politie maar is het wel op eigen risico!) Na een uurtje wachten konden we verder en hebben we het stukje gereden met politiebegeleiding voor ons en achter ons. Ik moet zeggen dat ik het toch wel een beetje spannend vond. Uiteindelijk is alles goed gekomen en ben ik veilig in Tamale aangekomen. Wel iets later dan gepland maar gelukkig maakt de poort zoveel geluid dat mijn host vader de deur open kwam doen en mijn hartelijk om 2 uur ’s nachts thuis verwelkomende!

Inmiddels is er alweer een maand voorbij en is de periode van integreren ook een beetje voorbij. Het is nu alleen nog maar genieten, genieten en nog eens genieten! Ik kan niet anders zeggen dat het heel goed met me gaat!

Tot snel weer,

Liefs Annemiek